Słysząc w środkach masowego przekazu słowo gwarancja, najczęściej utożsamiamy je ze swoistym chwytem marketingowym. Producenci oraz dystrybutorzy np. różnorakiego sprzętu gospodarstwa domowego, albo dla przykładu dealerzy samochodowi prześcigają się w ofertach proponując konsumentowi co raz to dłuższą ochronę gwarancyjną. Warto zatem wiedzieć, co dokładnie kryje się pod tym pojęciem, chcąc być bardziej świadomym w swoich wyborach.
Gwarancja
Krótko rzecz ujmując, gwarancją jest zobowiązanie się producenta lub dystrybutora danej rzeczy (gwaranta) do bezpłatnej naprawy lub wymiany zakupionego, wadliwego towaru. Jest to pewnego rodzaju zapewnienie, że rzecz jest wolna od wad i powinna ona przy odpowiedniej eksploatacji, bezawaryjnie pracować przez pewien, wskazany w oświadczeniu gwarancyjnym, czas. Jest to zatem odpowiedzialność gwaranta za zwykle funkcjonowanie rzeczy.
Należy wskazać, że gwarancja nie występuje z mocy prawa, a jedynie ze złożonego przez gwaranta zapewnienia gwarancyjnego. Ma ono najczęściej formę dokumentu dołączanego do danego produktu.
Gwarantem może być zarówno producent towaru, jego dystrybutor lub sprzedawca, który powinien być wskazany w dokumencie gwarancyjnym.
Ważnym jest także, że gwarancji można udzielić również podczas reklamowania danego produktu. Konsument opierający swą decyzję zakupu na takiej formie informacji może w przyszłości dochodzić swych praw do gwarancji z niej wynikających.
Gwarancja a rękojmia
Podstawową różnicą pomiędzy tymi pojęciami jest to, że rękojmia powstaje z mocy samego prawa w momencie wydania rzeczy kupującemu przez sprzedającego i jest od niego niezależna. Rękojmi nie da się nawet wyłączyć w stosunkach, w których biorą udział konsumenci – wówczas można ją jedynie rozszerzyć. Ograniczyć rękojmię można jedynie w relacjach panujących pomiędzy przedsiębiorcami.
Wskazać należy, że gwarancja jest bytem niezależnym od rękojmi, który istnieje poza uprawnieniami z niej wynikającymi. Często zdarza się tak, że gwarancja i rękojmia istnieją odnosząc się do tego samego przedmiotu i mogąc tym samym być podstawą dochodzenia roszczeń przez kupującego. To od niego wówczas zależy, którą instytucję wybierze, i która będzie dla niego w danej sytuacji bardziej korzystna. Jeżeli kupujący zacznie wykonywać swoje uprawnienia z gwarancji, bieg terminu do wykonania uprawnień z rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie. Termin ten biegnie dalej od dnia odmowy przez gwaranta wykonania obowiązków wynikających z gwarancji albo bezskutecznego upływu czasu na ich wykonanie.
Sprzedawca odpowiada z tytułu rękojmi, jeżeli wada fizyczna zostanie stwierdzona przed upływem dwóch lat, a gdy chodzi o wady nieruchomości – przed upływem pięciu lat od dnia wydania rzeczy kupującemu.
Więcej o rękojmi piszę tutaj.
Okres obowiązywania gwarancji
Jest on regulowany samym dokumentem gwarancji, w którym to gwarant określa czas, na który udziela ochrony. Dopiero w razie niewskazania tego okresu, w grę wchodzą przepisy ustawy, które mówią, że:
- okres gwarancji wynosi 24 miesiące,
- okres ten może zostać skrócony do 12 miesięcy w przypadku rzeczy używanych.
To samo tyczy się wykonania samych czynności gwarancyjnych przez gwaranta. Będzie to odpowiednio czas odpowiadający ilości dni wskazanych w karcie gwarancyjnej lub okres 14 dni jeśli termin nie został określony w oświadczeniu gwarancyjnym.
Termin 14 dni odpowiada również terminowi samej odpowiedzi gwaranta co do uwzględnienia samej reklamacji. Jeżeli nie dokona tego w tym czasie, będzie to równoznaczne z jej uwzględnieniem. Późniejsza negatywna wypowiedź co do niej nie będzie już skuteczna, a kupujący będzie mógł dochodzić swych praw związanych z gwarancją.
Czego można się domagać?
To także jest zależne od samego dokumentu gwarancji. Najczęściej kupujący może domagać się naprawy rzeczy lub wymiany na wolną od wad.
Gwarancja po uwzględnieniu reklamacji
Gwarancja obowiązuje również po uwzględnieniu danej reklamacji. Jeżeli zatem gwarant:
- dostarczył uprawnionemu z gwarancji zamiast rzeczy wadliwej rzecz wolną od wad – termin gwarancji biegnie na nowo od chwili dostarczenia rzeczy wolnej od wad,
- dokonał istotnych napraw rzeczy objętej gwarancją – termin gwarancji biegnie na nowo od chwili zwrócenia rzeczy naprawionej,
- wymienił jedynie część rzeczy – termin gwarancji w odniesieniu do wymienionych rzeczy zaczyna biec od chwili dostarczenia ich kupującemu,
- dokonał drobnych napraw rzeczy objętej gwarancją – termin gwarancji ulega przedłużeniu o czas, w ciągu którego wskutek wady rzeczy objętej gwarancją uprawniony z gwarancji nie mógł z niej korzystać.
Drobne naprawy to takie, które nie wymagały dużego nakładu pracy, środków oraz szczególnej mechanizacji.
Jakie powinno być oświadczenie gwarancyjne?
Kodeks cywilny wskazuje, że oświadczenie gwarancyjne powinno zawierać:
- podstawowe informacje potrzebne do wykonywania uprawnień z gwarancji, w szczególności nazwę i adres gwaranta lub jego przedstawiciela w kraju,
- czas trwania i terytorialny zasięg ochrony gwarancyjnej,
- uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady,
- stwierdzenie, że gwarancja nie wyłącza, nie ogranicza ani nie zawiesza uprawnień kupującego wynikających z przepisów o rękojmi za wady rzeczy sprzedanej.
Oświadczenie to powinno być sformułowane w jasny i czytelny sposób, bez zawierania zwrotów niezrozumiałych dla przeciętnego konsumenta. Przede wszystkim należy je sporządzić w języku polskim.
Częstą praktyką jest także określenie miejsca, do którego należy dostarczyć uszkodzoną rzecz celem jej wstępnej diagnozy lub naprawy/wymiany na nową. Gwarant może określić także sytuacje, które w razie ziszczenia będą uprawniały go do nie uwzględnienia reklamacji.
Kiedy można nie uwzględniać gwarancji?
Gwarant nie chcąc uwzględnić roszczeń płynących z gwarancji może powołać się dla przykładu na:
- naruszenie warunków reklamacyjnych,
- brak udzielenia gwarancji na uszkodzenie/awarie danego typu,
- niedopełnienie obowiązków związanych z eksploatacją urządzenia po stronie kupującego,
- upływ okresu gwarancji.
Bardzo dziękuję, że spędziłeś te parę chwil ze mną. Mam nadzieję, że zostaniesz na dłużej i zasubskrybujesz mój podcast, do czego serdecznie zachęcam.
Jeżeli masz do mnie jakiekolwiek pytania lub sugestie dotyczące tworzonego podcastu albo też pojawiły się w Twojej głowie pomysły na nowe tematy, które mógłbym poruszyć – proszę Cię o wiadomość mejlową na adres kontakt@bartlomiejwodo.pl. Na ten moment to wszystko – dziękuję, że uczestniczyłeś w tym podcaście do końca. Trzymaj się, cześć!
